Figma là một phần mềm thiết kế đồ họa vector và dựng prototype mạnh mẽ, chủ yếu hoạt động trên nền tảng web. Nó được biết đến rộng rãi với khả năng cộng tác theo thời gian thực, cho phép nhiều người dùng cùng làm việc trên một file thiết kế cùng lúc, từ bất kỳ đâu và trên bất kỳ hệ điều hành nào.
I. Figma là gì?
Figma được phát triển bởi Figma, Inc. và ra mắt lần đầu vào năm 2016. Khác biệt lớn nhất của Figma so với các công cụ thiết kế truyền thống là nó hoạt động trực tiếp trên trình duyệt web, loại bỏ nhu cầu cài đặt phần mềm nặng trên máy tính. Mặc dù vậy, Figma cũng có các phiên bản ứng dụng desktop cho macOS và Windows để hỗ trợ một số tính năng ngoại tuyến.
Với Figma, các nhà thiết kế, nhà phát triển, quản lý sản phẩm và các bên liên quan khác có thể:
- Thiết kế giao diện người dùng (UI – User Interface): Tạo ra các giao diện trực quan cho website, ứng dụng di động, phần mềm.
- Thiết kế trải nghiệm người dùng (UX – User Experience): Lên ý tưởng, xây dựng wireframe (khung sườn), mockups (bản nháp trực quan), và prototype (nguyên mẫu tương tác) để mô phỏng trải nghiệm người dùng.
- Tạo hệ thống thiết kế (Design Systems): Xây dựng và quản lý các thư viện thành phần, phong cách, và quy tắc thiết kế có thể tái sử dụng để đảm bảo tính nhất quán.
- Cộng tác và phản hồi: Làm việc nhóm hiệu quả, chia sẻ thiết kế, nhận xét và theo dõi thay đổi.
II. Các tính năng nổi bật của Figma
Figma nổi bật nhờ hàng loạt tính năng mạnh mẽ và tập trung vào cộng tác:
- Làm việc trên nền tảng web (Browser-based): Không cần cài đặt phần mềm phức tạp. Chỉ cần một trình duyệt web và kết nối internet là có thể bắt đầu làm việc. Điều này giúp Figma tương thích với mọi hệ điều hành (Windows, macOS, Linux, Chrome OS).
- Cộng tác thời gian thực: Đây là “át chủ bài” của Figma. Nhiều người dùng có thể cùng mở và chỉnh sửa một file thiết kế, nhìn thấy con trỏ và thao tác của nhau ngay lập tức. Tính năng này giúp quy trình thiết kế trở nên minh bạch và hiệu quả hơn.
- Prototyping (Dựng nguyên mẫu): Figma cho phép tạo ra các nguyên mẫu tương tác cao trực tiếp từ thiết kế. Bạn có thể thêm các hiệu ứng chuyển động, tương tác khi nhấp chuột, di chuột để mô phỏng trải nghiệm người dùng cuối, giúp kiểm tra và trình bày ý tưởng dễ dàng hơn.
- Design Systems & Components (Hệ thống thiết kế & Thành phần): Khả năng tạo các thành phần (Components) có thể tái sử dụng, biến thể (Variants) và thư viện kiểu dáng (Styles) giúp duy trì sự nhất quán trong thiết kế và tăng tốc độ làm việc. Mọi thay đổi trên một thành phần gốc sẽ tự động cập nhật ở tất cả các bản sao.
- Figma Community (Cộng đồng Figma): Một nền tảng mở nơi người dùng có thể chia sẻ các file thiết kế, plugin, widget, và cảm hứng. Đây là nguồn tài nguyên khổng lồ cho cả người mới bắt đầu và các nhà thiết kế chuyên nghiệp.
- Plugins (Tiện ích mở rộng): Figma có một kho plugin phong phú được phát triển bởi cộng đồng, giúp mở rộng khả năng của công cụ, tự động hóa các tác vụ lặp lại, hoặc tích hợp với các công cụ khác.
- FigJam: Một công cụ bảng trắng kỹ thuật số (digital whiteboard) tích hợp sẵn trong Figma, phục vụ cho các buổi động não (brainstorming), lập kế hoạch, và các hoạt động cộng tác sáng tạo khác trong thời gian thực.
- Dev Mode: Một không gian làm việc chuyên biệt dành cho nhà phát triển, giúp họ dễ dàng trích xuất thông số kỹ thuật, tài sản (assets), và đoạn mã (code snippets) từ thiết kế, từ đó rút ngắn quá trình chuyển giao từ thiết kế sang phát triển.
- Lịch sử phiên bản (Version History): Figma tự động lưu các phiên bản thiết kế, cho phép bạn xem lại và khôi phục về các trạng thái trước đó một cách dễ dàng.
III. Figma được sử dụng để làm gì?
Figma được sử dụng rộng rãi trong nhiều lĩnh vực liên quan đến thiết kế và phát triển sản phẩm kỹ thuật số:
- Thiết kế giao diện người dùng (UI) và trải nghiệm người dùng (UX): Đây là công dụng chính của Figma, từ việc tạo wireframe cơ bản đến thiết kế giao diện đồ họa chi tiết và các nguyên mẫu tương tác.
- Thiết kế website và ứng dụng di động: Lên ý tưởng, phác thảo, và hoàn thiện giao diện người dùng cho các trang web và ứng dụng trên các nền tảng khác nhau.
- Tạo icon, logo và đồ họa vector: Figma là một công cụ đồ họa vector, do đó bạn có thể dùng nó để tạo các biểu tượng, logo đơn giản hoặc các hình minh họa.
- Thiết kế các ấn phẩm mạng xã hội: Tạo hình ảnh, banner, và các nội dung đồ họa cho các nền tảng mạng xã hội.
- Tạo bản trình bày (Presentations): Thiết kế các slide thuyết trình chuyên nghiệp.
- Quản lý hệ thống thiết kế: Xây dựng, duy trì và chia sẻ các thư viện thành phần thiết kế để đảm bảo tính đồng bộ và hiệu quả cho các dự án lớn.
- Workshop và Brainstorming: Sử dụng FigJam để tổ chức các buổi làm việc nhóm, ghi chú, và thu thập ý tưởng.
IV. Ưu điểm của Figma
Figma đã nhanh chóng trở thành công cụ hàng đầu trong ngành thiết kế nhờ những ưu điểm vượt trội:
- Khả năng cộng tác mạnh mẽ: Là một trong những công cụ tiên phong trong việc hỗ trợ làm việc nhóm theo thời gian thực, giúp giảm thiểu rào cản giao tiếp và tăng tốc độ làm việc.
- Truy cập mọi lúc, mọi nơi: Hoạt động trên nền tảng web, cho phép người dùng làm việc từ bất kỳ máy tính nào có trình duyệt và kết nối internet, không bị giới hạn bởi hệ điều hành.
- Dễ học và dễ sử dụng: Giao diện trực quan, thân thiện với người dùng, giúp người mới bắt đầu cũng có thể nhanh chóng làm quen và sử dụng hiệu quả.
- Phiên bản miễn phí mạnh mẽ: Figma cung cấp gói “Starter” miễn phí rất mạnh mẽ, cho phép tạo tới 3 file Figma và 3 file FigJam với số lượng người cộng tác không giới hạn, rất phù hợp cho các cá nhân hoặc dự án nhỏ.
- Tiết kiệm chi phí và tài nguyên: Không yêu cầu máy tính cấu hình quá cao và không cần mua bản quyền phần mềm đắt đỏ như một số đối thủ.
- Cộng đồng lớn và tài nguyên phong phú: Dễ dàng tìm kiếm tài liệu hướng dẫn, plugin, template và nhận được sự hỗ trợ từ cộng đồng người dùng rộng lớn.
V. Figma so với các công cụ khác (Sketch, Adobe XD)
Figma đã vượt qua nhiều đối thủ cạnh tranh để trở thành lựa chọn hàng đầu của các nhà thiết kế UI/UX.
- So với Sketch:
- Nền tảng: Figma là web-based (đa nền tảng), Sketch chỉ dành cho macOS.
- Cộng tác: Figma vượt trội về cộng tác thời gian thực, Sketch cần plugin của bên thứ ba để có tính năng tương tự.
- Giá: Figma có gói miễn phí, Sketch yêu cầu mua bản quyền.
- So với Adobe XD:
- Nền tảng: Figma chủ yếu web-based, Adobe XD là ứng dụng desktop (nhưng cũng có tính năng đám mây).
- Cộng tác: Figma thường được đánh giá là có khả năng cộng tác thời gian thực mạnh mẽ và mượt mà hơn.
- Hệ sinh thái: Adobe XD tích hợp sâu với hệ sinh thái Adobe Creative Cloud, trong khi Figma có cộng đồng plugin và tài nguyên riêng rất lớn. Tuy nhiên, Adobe đã thông báo sẽ ngừng phát triển độc lập cho Adobe XD và sẽ tập trung vào tích hợp các tính năng thiết kế UI/UX vào các sản phẩm Creative Cloud khác trong tương lai, khiến Figma tiếp tục củng cố vị thế dẫn đầu.
VI. Kết luận
Figma không chỉ là một công cụ thiết kế thông thường mà còn là một nền tảng làm việc cộng tác toàn diện cho quy trình thiết kế sản phẩm số. Với khả năng truy cập dễ dàng, tính năng cộng tác mạnh mẽ và kho tài nguyên phong phú, Figma đã và đang định hình lại cách các đội ngũ thiết kế làm việc. Nếu bạn đang tìm kiếm một công cụ linh hoạt, hiệu quả và miễn phí (với các tính năng cơ bản), Figma chắc chắn là một lựa chọn tuyệt vời để bắt đầu hoặc nâng cấp quy trình thiết kế của mình.
Bạn đã từng sử dụng Figma hay các công cụ thiết kế khác chưa? Bạn ấn tượng nhất với tính năng nào của Figma? Hãy chia sẻ suy nghĩ của bạn trong phần bình luận bên dưới nhé!
